To Κεφάλαιο του Marx και η ‘επιστήμη’

Περίληψη

Με το άρθρο επιχειρείται αφενός η ανάδειξη των βασικών στοιχείων που ορίζουν αυτό καθεαυτό το Κεφάλαιο ως επιστημονικό έργο, και αφετέρου η θέση της ‘επιστήμης’ ως αντικειμένου ανάλυσης στο πλαίσιο του Κεφαλαίου. Με άλλα λόγια, πρόκειται για την ‘επιστήμη’ ως υποκείμενο και ως αντικείμενο του Κεφαλαίου. Αναφορικά με την πρώτη διάσταση, τονίζεται η προέλευση της επιστημονικής αντίληψης του Marx από την κατεύθυνση της κριτικής φιλοσοφίας, όπως αυτή αναπτύσσεται στη μετεπαναστατική περίοδο των δεκαετιών 1830 και 1840, και αναδιατυπώνεται από τον Marx ως κριτική της πολιτικής οικονομίας. Σχετικά με την επιστήμη ως αντικείμενο της ανάλυσης του Κεφαλαίου, η γραμματολογική αναδρομή τονίζει τη σημασία του πεδίου της ‘τεχνολογίας’, το οποίο πρώτος ο Marx συνδυάζει με τη διαδικασία αξιοποίησης του κεφαλαίου. Η δέσμη ερωτημάτων που προκύπτει από την αντίστοιχη ανάλυση του εκμηχανισμένου, κεφαλαιοκρατικού τρόπου παραγωγής, απασχολεί την επιστημονική διανόηση μέχρι σήμερα.

Κατεβάστε το άρθρο σε μορφή pdf 

* Ο Θανάσης Γκιούρας είναι καθηγητής πολιτικής θεωρίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης.