Ο αυνανισμός και το κομμουνιστικό «ψυχικό νόσημα». Μια ανάλυση της Άννας Κατσίγρα, Γενετήσια αγωγή για το αγόρι (1935)

Περίληψη

Το συγκεκριμένο άρθρο, ορμώμενο από το βιβλίο της Άννας Κατσίγρα, Γενετήσια αγωγή για το αγόρι (1935), ευελπιστεί ν’ αναδείξει πώς η εξουσία αναπαράγεται μέσα από έντυπα περί της «γενετήσιας αγωγής» και μέσα από έναν βαθιά ηθικοπλαστικό «βιοιατρικό» λόγο στον Μεσοπόλεμο που ενώ φαινομενικά χρησιμοποιεί τη σεξουαλικότητα απελευθερωτικά, στην ουσία ο στόχος του είναι ο ηθικός σωφρονισμός του πληθυσμού. Πολύ σχηματικά, αυτός ο τύπος εξουσίας άρχισε να συγκροτείται μέσα από μια αθόρυβη πολιτικοποίηση των κοινωνικών παραμέτρων που συνάπτονται με την έννοια της libido. Αυτό επομένως που ισχυρίζομαι είναι ότι παρά την αξιοθαύμαστη επιστημονική ευφυΐα του Σίγκμουντ Φρόυντ (Sigmund Freud, 1856-1939), η ανάλυση των ψυχικών φαινομένων δεν ήταν παρά μια αναθεωρημένη, βελτιωμένη επανέκδοση της κυρίαρχης ψυχιατρικής θεωρίας περί του ηθικού εκφυλισμού: ήτοι της διακαούς πάλης ανάμεσα στην ενεργητική/ανδρική και την παθητική/θηλυκή ζωή. Μια αντίληψη που θα έχει ως συνέπεια τη μέχρι τις τελευταίες δύο δεκαετίες του 19ου αιώνα μετατροπή των ασύλων, ιδιωτικής πρωτοβουλίας, που εντός τους είχαν «εγκλειστεί» οι «δήθεν» «ηθικά εκφυλισμένοι εγκληματίες», λόγου χάρη παιδιά, εργάτριες, εργάτες, πόρνες σε φυλακές των «ψυχωτικών» κομμουνιστών και κομμουνιστριών μετά το 1924.

* Η Δήμητρα Τζανάκη είναι μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του ΕΚΠΑ.

 

Κατεβάστε το άρθρο σε μορφή pdf