Η πολιτική οικονομία της έννοιας του χρόνου στη Γενική Θεωρία του John Maynard Keynes

Περίληψη




Στο κείμενο της Γενικής Θεωρίας του Keynes, η πολιτική οικονομία του χρόνου εισάγεται με δύο, τουλάχιστον, τρόπους. Πρώτον, ο Keynes αντιστρέφει την αιτιότητα της επένδυσης και της αποταμίευσης θεμελιώνοντας την άποψή του στη βάση της χρονικής προτεραιότητας που κατέχει η πρώτη. Δεύτερον, έχοντας μια ριζικά διαφορετική άποψη για τη φύση, σημασία και λειτουργία του χρόνου, επαναπροσδιορίζει το περιβάλλον λήψης των επενδυτικών αποφάσεων, σε μια απόπειρα να προσεγγίσει την πραγματικότητα, παρακάμπτοντας την αναλυτική ευκολία του θετικιστικού λογισμού της κυρίαρχης θεωρίας. Στην ενότητα 2 εισάγεται η έννοια της οριακής αποδοτικότητας του κεφαλαίου (ΟΑΚ) η οποία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην ερμηνεία της μακροχρόνιας τάσης των καπιταλιστικών οικονομιών. Στην ενότητα 3, παρουσιάζονται ορισμένες επιλεγμένες βιβλιογραφικές αναφορές οι οποίες αναδεικνύουν την πρώιμη υποδοχή των ιδεών του Keynes από ετερόδοξους στοχαστές της εποχής του, υπογραμμίζοντας το χαρακτήρα μιας μακρινής συγγένειας μεταξύ κεϋνσιανής και μαρξιστικής σκέψης. Στην ενότητα 4 υπογραμμίζεται η σημασία του χρόνου και η ορολογία που πλαισιώνει το ζήτημα της αβεβαιότητας ενώ, στην ενότητα 5, αποσαφηνίζεται η διάκριση μεταξύ βραχυχρόνιων και μακροχρόνιων προσδοκιών, εξηγώντας τους λόγους για τους οποίους η ΓΘ δεν εντάσσεται στο συμβατικό πλαίσιο ανάλυσης της γενικής ισορροπίας.

* Ο Βλάσης Μισσός είναι ερευνητής στο Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ)